هدف اصلی برای زایمان یک چیز است: بیرون آوردن ریزدونه از شکم مادر! حال اینکه چگونه این کار انجام میشود، گاهی اوقات یک انتخاب شخصی است و گاهی یک ضرورت پزشکی. اگر باردار هستید و قصد دارید بدانید که زایمان طبیعی بهتر است یا زایمان سزارین باید با برخی از تفاوت‌های اساسی موجود بین این دو روش آشنا شوید.
بسیاری از مادران عزیز ما، برای انتخاب نوع زایمانشان دچار سردرگمی و بعضا استرس می‌شوند؛ به همین دلیل است که ما برای کمک به شما در درک بهتر، در این مقاله نگاهی اجمالی به مزایا و معایب زایمان سزارین و طبیعی می‌پردازیم و مهمترین نکات مرتبط با آن‌ها را بیان و بررسی خواهیم کرد.
در فیلم زیر، بخش‌هایی از صحبت خانم سلوی قمری(کارشناس مامایی) را درمورد زایمان طبیعی و سزارین مشاهده کرده و در ادامه مقاله، همراه ریزدونه باشید.
نکات مهم برای داشتن زایمان طبیعی
زایمان طبیعی زمانی قابل انجام است که وضعیت جنین در رحم مادر، سفالیک (سر و ته) باشد. در غالب موارد زایمان های طبیعی، نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارند، طی این نوع زایمان مادر نیازمند تزریق دارو نیست و بهبودی وی بعد از آن سریعتر خواهد بود. برخی از مادران حین زایمان واژینال بدون هیچ گونه دخالت پزشک، کوچولوی خود را به دنیا می‌آورند، اما در برخی موارد ممکن است برخی مادران نیاز به کمک پزشک برای زایمان داشته باشند. مادران ممکن است به دلایل زیر برای انجام زایمان طبیعیشان به مداخله پزشکی نیاز داشته باشند:
- احتیاج به تزریق اکسی توسین (پیتوسین) برای القای انقباضات زایمان
- ایجاد یک اپیزیاتومی (برش در منطقۀ عضلانی بین واژن و مقعد یا پرینه) برای خارج شدن سر نوزاد بدون پاره شدن پوست
- پاره نشدن کیسه آب دور جنین؛ در این صورت آمنیوتومی یا پاره کردن غشا آمنیوتیک (کیسه آب) توسط پزشک انجام میشود.
- احتیاج به انجام زایمان فورسپس: زمانی که دهانۀ رحم باز میشود، اما نوزاد از کانال زایمان بیرون نمی‌آید و تولد دچار تاخیر زمانی میشود.
نکات مهم برای انجام زایمان سزارین
زایمان سزارین روشی معجزه گر برای آن دسته از مادرانی بود که جنین‌هایشان طی بارداری نچرخیده بودند و اصطلاحا وضعیت بریچ داشتند. در گذشته بیشتر مادرانی که به این وضعیت بودند حین زایمان فوت می‌کردند و یا فرزندشان را از دست می‌دادند. با این حال امروزه آمار مرگ و میر مادران در اثر این اتفاق بسیار کم شده است به طوری که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) در سال 2018 گزارش داد که 31.9 درصد از زایمان‌ها در دنیا از طریق سزارین انجام شده است. در حالت کلی زایمان سزارین به مادران دارای شرایط زیر توصیه میشود:
- مادرانی که نگرانی‌های پزشکی در مورد فرزندشان وجود دارد
- بارداری چند قلویی
- وجود مشکل در جفت
- عدم پیشرفت مناسب روند زایمان طبیعی (مانند قطع شدن ناگهانی انقباضات)
- زمانی که جثه نوزاد بزرگ باشد
- بریچ بودن جنین در رحم
- وجود عفونت یا بیماری در مادر، مانند فشار خون بالا یا دیابت
زایمان سزارین در مقایسه با زایمان طبیعی
برای برخی از پدر و مادرهایی که اولین بار است فرزندآوری را تجربه می‌کنند، دانستن اینکه زایمان طبیعی بهتر است یا زایمان سزارین به یک چالش تبدیل میشود. موارد زیر کلی‌ترین و اصلی‌ترین نکات مرتبط با این دو نوع زایمان را با یکدیگر مقایسه می‌کند:
- زایمان سزارین با زایمان طبیعی کاملاً متفاوت است، به طور کلی، سزارین یک عمل جراحی است که به زمانی حدود 45 دقیقه نیاز دارد، در حالی که زایمان به صورت طبیعی می‌تواند ساعت ها طول بکشد یا در عرض چند دقیقه به پایان برسد.
- برای انجام زایمان سزارین، پزشک باید شکافی را روی شکم و رحم مادر ایجاد کند تا بتواند نوزاد را بیرون بیاورد.
- زایمان طبیعی ممکن است در بیمارستان، زایشگاه و یا در خانه اتفاق بیفتد؛ اما زایمان سزارین را حتما باید در یک مرکز درمانی معتبر انجام داد.
- مادرانی که بدون ایجاد برش در پرینه، زایمان طبیعی کنند ممکن است در عرض 3 هفته یا کمتر کاملا سرپا شوند، اما برخی از کسانی که اپیزیوتومی انجام می‌دهند حداقل به مدت 1 تا 2 هفته احساس درد و خونریزی از پرینه خواهند داشت. در مقابل، بهبودی بعد از سزارین مانند نقاهت بعد از عمل جراحی است. به این معنی که مادر باید 2 الی 4 روز پس از سزارین در بیمارستان بستری شود. همچنین انجام حرکات معمولی برای او دشوار و کاملاً دردناک خواهد بود.
- به طور کلی، زمان بهبودی و دوران نقاهت زایمان طبیعی اغلب نسبت به سزارین، به طور قابل توجهی سریعتر است. در موارد نادر، برخی از مادران ممکن است عکس این شرایط را تجربه کنند.
خطرات ناشی از زایمان سزارین در مادر
انجام سزارین می‌تواند مادر و کودک را در معرض برخی از خطرات جدی قرار دهد. البته این بدان معنا نیست که این خطرات برای همه مادران اتفاق خواهد افتاد، اما ممکن است احتمال وقوع آن نسبت به زایمان طبیعی بیشتر باشد. خطرات احتمالی زایمان سزارین شامل موارد زیر است:
- عفونت زخمی که در اثر برش و بخیه شکم و رحم به وجود می‌آید
- خونریزی شدید به طوری که منجر به انتقال خون یا برداشتن رحم شود. این مورد بسیار نادر است و اگر جنین با مشکل جفت یا خونریزی روبرو شود احتمال رخداد آن بیشتر خواهد شد.
- حمله قلبی
- ایجاد مشکل در بارداری‌های بعدی مادر، مانند پایین بودن جفت (low lying)، جفت سرراهی، سقط جنین و مرده زایی
- زخم سزارین می‌تواند باعث افزایش احتمال زایمان زودرس در بارداری بعدی شود. در صورت اتساع کامل، احتمال رخداد این خطر از 2٪ به حدود 15٪ افزایش خواهد یافت.
کلام آخر
مادران عزیز به پایان مقاله رسیدیم، ما سعی کردیم که تمام نکات مهم درباره دو روش رایج زایمان را برای شما توضیح دهیم، با این حال بهتر است حتماً هنگام ویزیت‌های روتین دوران بارداری و قبل از تولد، با پزشک خود در مورد تردید و نگرانی‌هایتان صحبت کنید. آن‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا بفهمید کدام گزینه برایتان بهتر است. اکثر متخصصین، زایمان طبیعی را پیشنهاد می‌کنند زیرا دوره نقاهت کوتاه و عوارض کمتری دارد. به هر حال چه زایمانتان طبیعی باشد چه سزارین، هدف نهاییتان باید تولد یک کودک سالم باشد.
منابع:
